معرفی کتاب: انسان در جستجوی معنا

 

من به جرأت می‌گویم که در دنیا چیزی وجود ندارد که به انسان بیشتر از یافتن «معنی» وجودی خود در زندگی یاری کند. در این گفته‌ی نیچه حکمتی عظیم نهفته است که «کسی که چراییِ زندگی را یافته است، با هر چگونگی خواهد ساخت.»

انسان در جستجوی معنا، رمانی است نوشته‌ی دکتر ویکتور فرانکل، روان‌پزشک و عصب‌شناس اتریشی و پدیدآورنده‌ی مکتب لوگوتراپی (معنادرمانی) در روان‌شناسی. او در جنگ جهانی دوم به علت یهودی بودن، طی سال‌های 1942 تا 1945 به‌وسیله‌ی نازی‌ها در اردوگاه‌های کار اجباری و در دشوارترین و وحشتناک‌ترین شرایط زندانی شد و به سختی با مرگ دست و پنجه نرم کرد. ویکتور فرانکل یک سال پس از آزادی، رمان انسان در جستجوی معنا را در دو بخش به چاپ رساند.

بخش اول که بیشتر حجم کتاب را تشکیل می‌دهد، خاطرات نویسنده از اردوگاه‌های کار اجباری «آشویتس» و «داخاو» را روایت می‌کند. دکتر فرانکل در میان روایت‌های نه چندان منظم از رویدادها و حوادث ناخوشایند اردوگاه، از تلاش‌های بی‌وقفه‌اش برای زنده نگه داشتن امید خود و اطرافیانش سخن می‌گوید و راهکارهایش برای زنده ماندن در آن شرایط سخت را بیان می‌کند. او علاوه بر اینکه با روحیه‌ای مثال‌زدنی و شگفت‌انگیز سعی در گذراندن دوران ناگوار اسارت دارد، اطرافیانش را نیز به تحمل سختی‌ها و تسلیم نشدن در مقابل یأس و ناامیدی تشویق می‌کند. توصیفات کتاب در این قسمت بسیار ملموس و تأثیرگذار و البته تلخ و غم‌انگیز است و نویسنده درد و رنج زندانیان را به خوبی به تصویر کشیده است.

و اما در چهل صفحه‌ی پایانی و در بخش دوم، نویسنده به توضیح و شرح مکتب خود، معنادرمانی یا لوگوتراپی می‌پردازد. دکتر فرانکل در این قسمت سعی کرده خلاصه‌ای از 30 جلد کتابی که درباره‌ی لوگوتراپی نگاشته را در این تعداد صفحات اندک برای خونندگان بیان کند و آنها را با مسائل و بحث‌های مختلف معنادرمانی همچون پویاییِ اندیشه، خلأ وجودی و معنای عشق و رنج آشنا کند و برای این کار از مثال‌هایی قابل درک و ساده بهره برده است. البته در بخش اول نیز فرانکل در میان روایت‌ها با بررسی رفتار زندانیان، از روش درمانی خود برای خوانندگان سخن می‌گوید؛ ولی بخش دوم جنبه‌ی علمی بیشتری دارد. در قسمتی از کتاب آمده:

لوگوتراپی در مقایسه با روانکاوی روشی است که کمتر به گذشته توجه دارد و به درون‌نگری هم ارج چندانی نمی‌نهد. در ازاء توجه بیشتری به آینده، وظیفه، مسئولیت، معنی و هدفی دارد که بیمار باید زندگی آتی خود را صرف آن کند.

من فکر می‌کردم چون بخش دوم مسائلی نسبتاً تخصصی رو عنوان کرده، جذابیت کمتری برام داشته باشه؛ ولی همانند بخش اول از مطالعه‌ش بسیار لذت بردم و در مجموع این کتاب تجربه‌ی زیبا و دلنشینی برای من بود :)

نمره‌ی من به این کتاب:

✰✰✰✰✰✰✰✰✰✰

 

ویکتور فرانکل، روان‌پزشک اتریشی

 

**************************************************

 

خرید نسخه الکترونیکی کتاب از سایت طاقچه

خرید نسخه‌ی صوتی از سایت کتابراه